ارزیابی نتاج حاصل از تلاقی بین و درون‌گونه‌ای مارچوبه‌های ایرانی و اروپایی (Asparagus spp.)

تلاقی بین و درون‌گونه‌ای تکنیکی پر کاربرد جهت انتقال صفات از گیاهان خودرو به ارقام تجاری مارچوبه است. در پژوهش حاضر اقدام به انجام تلاقی بین مارچوبه‌های خودرو ایرانی و مارچوبه‌های تجاری اروپایی در دانشگاه کوردوبا (اسپانیا) طی سال‌های 1397-1394 گردید. سپس، به کمک نشانگرهای مولکولی برای هر یک از گونه‌ها و توده‌های والدینی آلل اختصاصی تشخیص داده شد و به کمک ردیابی آلل‌های اختصاصی والدین در نتاج، اصالت ژنتیکی گیاهان هیبرید تأیید شد و پس از آن برخی از مهم‌ترین صفات مورفولوژیکی در جمعیت گیاهان والدینی و نتاج مورد ارزیابی قرار گرفت. تلاقی موفق بین‌گونه‌ای بین Asparagus breslerianus و A. officinalis صورت پذیرفت. آلل اختصاصی (به طول bp1086) در گونهA. persicus توسط نشانگرTC6 شناسایی شد. بررسی‌های مورفولوژیکی نشان داد که بیشترین میزان ضریب تنوع مربوط به صفات تعداد اسپیر، قطر ساقه اصلی، طول شاخه جانبی اولیه و ثانویه و تعداد کلادود بود. هیبرید حاصل از تلاقی A. officinalis ×A. persicusاز نظر تعداد اسپیر و شاخه جانبی ثانویه میزان بیشتری را نسبت به گیاهان والدینی از خود نشان داد. قطر و ارتفاع ساقه اصلی، تعداد شاخه جانبی اولیه، قطر و طول شاخه جانبی اولیه و ثانویه، طول و عرض فلس، قطر برگ و طول میانگره شاخه جانبی اولیه و ثانویه نقش مهمی را در ایجاد تنوع مورفولوژیکی در جمعیت گیاهان والدینی و هیبرید ایفا کردند.